In de jaren 80 van de vorige eeuw hing er in het Diaconessenhuis in Leiden een poster met tekeningen van een hoornvliespatiënt. Op 40 jarige leeftijd werd deze vrouw getroffen door een stofwisselingsstoornis, waardoor haar gezichtsvermogen dramatisch achteruit ging. Haar corneachirurg verhaalt.
Haar tekeningen geven een goed beeld hoe het zicht beïnvloed wordt door een troebel hoornvlies.
Het is 1980…
Een gezonde vrouw van in de 40 gaat als hobby op een schildercursus. Op dat moment ziet ze 1,0 (=100%) zonder brilcorrectie.
Dit stilleven van wat groenten en fruit geeft aan dat ze oog voor details heeft en ook nog talent om dat vast te leggen, zie groene stukjes steel aan de worteltjes.
En toen ging haar gezichtsvermogen achteruit …
6 Jaar later – in 1986 – is door een stofwisselingsstoornis in het hoornvlies de helderheid van het hoornvlies veel minder geworden. Gezichtsvermogen is dan 0,1 in rechter oog en 0,2 in linker oog met brilcorrectie.
Ze heeft hier een bloeiende stuik in haar tuin geschilderd. Ook het gras ernaast is te zien als groen vlak.
Een jaar later (1987)is het hoornvlies nog troebeler geworden.
Het gezichtsvermogen rechter oog is vingers tellen (de afkorting FC= finger counting) en het linker oog 0,1. Zij schildert een bloeiende hortensia struik in haar tuin. De bloemen zijn natuurlijk niet rood, geel of hard blauw geweest maar niet alleen de scherpte van het zien is slecht ook het kleuren zien is door de troebelingen heel slecht.
Hoornvliestransplantatie
In 1988 wordt een hoornvliestransplantatie uitgevoerd. Hieronder is een afbeelding van haar transplantaat.
Op weg naar een beter zicht …
De vrouw heeft een transplantaat in haar rechter oog gekregen en schildert opnieuw hortensia’s.
De kleuren van de bloemen zijn veel natuurlijker. Ze lijkt wel van stijl te zijn veranderd: Ze schildert nu veel meer impressionistisch. Dit is niet haar schilderstijl maar het gevolg van het feit dat ze een allerakeligst astigmatisme heeft en nog geen brilcorrectie! Ze kan 0,4 zien met Sferisch +9 = Cylinder -4,25 op 75 graden.
1989: De vrouw heeft een passende brilcorrectie gekregen. Haar impressionistische manier van schilderen is verdwenen! Het boeket wilde bloemen is nu heel natuurgetrouw en gedetailleerd geschilderd. Duidelijk herkenbaar zijn de koekoeksbloemen, een takje zuring, een klaverbloem etc.
1990: De hechtingen zijn uit het transplantaat verwijderd. De goden waren genadig, want ook het astigmatisme verdween daarmee! Nu ziet ze 0,5 met sferisch -1,0 = Cylinder -0,5 op 90 graden. Inmiddels heeft zij ook aan het linker oog een transplantaat gekregen en ook aan dat oog heeft ze een hoog astigmatisme. Brilcorrectie linker oog Sferisch +9.0 = Cylinder – 4,5 op 110 graden.
1992: Ook uit het linker oog zijn de hechtingen verwijderd en ook nu is het astigmatisme zo goed als verdwenen Ze ziet 0,6 rechter oog met bril en 0.5 linker oog zonder bril, ze heeft haar diepte zien ook weer terug je ziet duidelijk perspectief in de aquarel van een Biedemeier op een oud Hollandse stoel met gevlochten zitting.